Covid ở Trung Quốc: Quan tài cháy hàng vì người chết gia tăng

• Tác giả,Stephen McDonell từ Sơn Tây
• Vai trò,BBC News
• 25 tháng 1 2023

Những thợ đóng quan tài ở phía bắc tỉnh Sơn Tây, Trung Quốc dạo này rất bận rộn. Chúng tôi quan sát những người thợ lành nghề này chạm khắc những đường trang trí tinh xảo lên mặt gỗ mới chặt. Họ nói rằng trong những tháng gần đây, họ không có thời gian để nghỉ ngơi.

Một người dân địa phương, cũng là một khách hàng, nói với chúng tôi rằng có lúc quan tài đã cháy hàng. Cười khổ, ông nói thêm rằng những người làm trong ngành tang lễ đã \”kiếm được một món hời nhỏ\”.

Có nhiều tranh cãi về số ca tử vong thực sự do mắc Covid ở Trung Quốc, sau khi virus tấn công các siêu đô thị của nước này.

Khoảng 80% dân số – hơn một tỷ người – đã bị nhiễm bệnh kể từ khi Trung Quốc dỡ bỏ các hạn chế vào tháng 12/2023, theo chuyên gia dịch tễ học hàng đầu Wu Zunyo.  

Cuối tuần trước, Trung Quốc đã báo cáo 13.000 ca tử vong liên quan đến Covid trong vòng chưa đầy một tuần, bổ sung vào con số 60.000 ca tử vong mà nước này đã thống kê kể từ tháng 12. 

Nhưng những cái chết này được ghi nhận trong bệnh viện. Ở các vùng nông thôn, cơ sở y tế thưa thớt và những người chết tại nhà hầu hết không được thống kê.

Thậm chí không có ước tính chính thức về số người chết ở những ngôi làng. Nhưng BBC đã tìm thấy bằng chứng về số người chết đáng kể và ngày càng tăng. 

Chúng tôi đã đến thăm một lò hỏa táng và mọi người ở đó cũng đang bận rộn, những người đưa tang mặc đồ trắng đi về phía trước ôm theo một chiếc hũ mà cuối cùng sẽ chứa hài cốt của người thân yêu của họ.

Ở một ngôi làng khác, chúng tôi thấy một người đàn ông và một phụ nữ chất những con chim bằng giấy lụa khổng lồ lên thùng sau của một chiếc xe tải. \”Đây là những con sếu. Người chết cưỡi con sếu sang thế giới bên kia\”, người phụ nữ nói.

Khi đóng gói những bức ảnh Phật giáo mới được làm từ giấy lụa, họ nói rằng nhu cầu trang trí cho tang lễ đã bùng nổ, gấp hai hoặc ba lần so với bình thường.

Tất cả những người chúng tôi gặp ở khu vực này của tỉnh Sơn Tây, những người làm trong ngành tang lễ đều kể cho chúng tôi một câu chuyện tương tự về số ca tử vong gia tăng và tất cả họ đều cho rằng nguyên nhân là do virus corona.

“Một số người ốm đã yếu lắm rồi,” một người đàn ông nói khi đang chất hàng lên xe tải. “Rồi họ nhiễm Covid, cơ thể già yếu chịu không nổi”.

Chúng tôi đi theo chiếc xe tải đến nơi các món đồ trang trí được chuyển đến và gặp Wang Peiwei, người có chị dâu vừa qua đời.

Chị dâu của ông là một bà mẹ hai con ở độ tuổi 50, đã mắc bệnh tiểu đường nặng trong nhiều năm và sau đó bị nhiễm virus corona. 

\”Sau khi nhiễm Covid, bà ấy bị sốt cao và các cơ quan bắt đầu suy yếu. Hệ thống miễn dịch của bà ấy không đủ mạnh để vượt qua\”, ông Wang nói.

Khoảng sân của ngôi nhà được lấp đầy những đồ trang trí cho đám tang. Ông Wang nói với chúng tôi rằng vẫn còn nhiều bức ảnh, hoa và những thứ tương tự sẽ được chuyển đến.

Đứng trước căn lều trong sân nơi đặt thi thể của chị dâu, ông giải thích rằng vào đám ma, sẽ có 16 người khiêng quan tài và bà sẽ được chôn cất theo nghi thức truyền thống.

Ông Wang nói rằng, mặc dù chi phí tổ chức tang lễ đã tăng vọt vì số người chết vì Covid, nhưng gia đình họ sẽ trả thêm số tiền đó để tiễn đưa người thân.

\”Bà ấy là một người tuyệt vời. Chúng tôi phải tổ chức tang lễ hoành tráng để tiễn đưa bà ấy, loại tốt nhất nằm trong khả năng chi trả của chúng tôi\”, ông nói.

Mỗi năm, hàng trăm triệu người trẻ lại về quê đón Tết Nguyên đán vào thời điểm này. Đó là lễ hội quan trọng nhất của Trung Quốc. 

Những ngôi làng mà họ trở về hiện là nơi sinh sống của hầu hết người lớn tuổi – những người dễ bị tổn hại vì Covid hơn.

Đã có nhiều lo ngại lớn cuộc xuân vận ồ ạt vào dịp Tết năm nay có thể khiến virus corona lây lan nhanh chóng đến những vùng xa xôi hơn, dẫn đến hậu quả chết người.

Chính phủ cảnh báo những người ở các thành phố không nên về thăm nhà trong năm nay nếu những người thân lớn tuổi của họ chưa bị nhiễm bệnh.

Bác sĩ Dong Yongming, người có một phòng khám rất nhỏ tại một ngôi làng, cho rằng ít nhất 80% cư dân ở đó đã nhiễm Covid.

\”Tất cả dân làng đến với chúng tôi khi họ bị bệnh,\” ông nói. \”Chúng tôi là phòng khám duy nhất ở đây.\”

Ông nói, hầu hết những người đã chết ở làng đều có bệnh nền.

Về việc quản lý thuốc tại phòng khám khi Covid tràn vào làng, bác sĩ Dong cho biết họ sẽ không bán thuốc cho những người mua vượt quá nhu cầu cần thiết của họ. 

“Ví dụ, tôi sẽ chỉ đưa bốn viên Ibuprofen cho mỗi người,” ông nói. \”Họ không cần tới hai hộp đâu. Chỉ lãng phí thôi.\” 

Tuy nhiên, bác sĩ Dong nói ông tin rằng đỉnh điểm của làn sóng Covid này đã nằm ở phía sau: \”Chúng tôi không có bệnh nhân nào trong những ngày gần đây.\”

Những người chết trong khu vực này được chôn cất trên các cánh đồng. Sau đó, những người nông dân tiếp tục trồng trọt và chăn nuôi xung quanh các gò đất của tổ tiên họ.

Lái xe dọc đường, chúng tôi thấy có những gò đất mới với những lá cờ đỏ được cắm bên trên. Có rất nhiều gò đất mới. Một nông dân chăn dê xác nhận đó là những ngôi mộ mới. 

\”Các gia đình đã chôn những người già ở đây sau khi họ qua đời. Có quá nhiều người chết,\” ông nói. 

Người nông dân cho biết có hơn 40 người đã chết trong đợt Covid mới đây ở ngôi làng có vài ngàn dân sinh sống của mình.  

\”Có người chết ngày trước, rồi ngày hôm sau sẽ có người khác. Chuyện này đã diễn ra không ngừng nghỉ trong hơn một tháng qua,\” ông nói. 

Nhưng ở vùng nông thôn này, họ khá triết lý về sự sống và cái chết. Người nông dân này cho biết người dân nơi đây vẫn đón năm mới như bình thường.

“Con trai và con dâu tôi sẽ về đây sớm,” ông nói.

Tôi hỏi liệu người dân trong làng có lo lắng rằng các thành viên trong gia đình khi trở về có thể đồng nghĩa với việc lây nhiễm Covid nhiều hơn không.

\”Mọi người không nên lo lắng. Không sợ!\” anh ấy nói. \”Bạn vẫn sẽ bị nhiễm bệnh ngay cả khi bạn tránh. Hầu hết chúng tôi đều đã nhiễm bệnh và chúng tôi vẫn ổn.\”

Ông và nhiều người khác đang hy vọng rằng giai đoạn cho những công việc chết chóc vì Covid đã xong và ít nhất là trong thời điểm hiện tại, họ có thể dành sức lực cho việc ở bên người sống thay vì chôn cất người chết.